Τι αλλάζει στον νόμο Κατσέλη..Το πρίν και το μετά

Ο ΤΩΡΙΝΟΣ

Κατατέθηκε τροπολογία με αλλαγές στον “νόμο Κατσέλη” για τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα και προβλέπει σημαντικές αλλαγές στον νόμου ν. 3869/2010 σχετικά με τη ρύθμιση των οφειλόν υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων.

Όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση: «η παρατεινόμενη και επεκτεινόμενη σε ολοένα μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες οικονομική κρίση οδηγεί μεγάλο αριθμό πολιτών σε δικαστική προστασία έτσι παρατηρείται σήμερα το φαινόμενο να χορηγείται δικάσιμος για τέτοια θέματα που πλέον φτάνει στο 2031.

Σημαντική πτυχή του προβλήματος είναι η έλλειψη δικαστικών και η κακή οργανωτική και διοικητική αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης του αριθμού τέτοιων αιτήσεων». Για να λυθεί το πρόβλημα εισάγονται οι παρακάτω ρυθμίσεις:

– Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των οφειλών που εμπίπτουν στις ρυθμίσεις των προς ψήφιση διατάξεων, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι εξής: οι βεβαιωμένες οφειλές στην φορολογική διοίκηση σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ), τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) και τον Τελωνειακό Κώδικα. Επίσης, οι βεβαιωμένες οφειλές προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού και τα νομικά πρόσωπα αυτών, συμπεριλαμβανομένων των οφειλών που προκύπτουν από εισφορά σε χρήμα ή την μετατροπή εισφοράς γης σε χρήμα των προς ένταξη ή και των ήδη ενταγμένων ιδιοκτησιών, από φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και τους ΟΤΑ και οι ασφαλιστικές οφειλές προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί με βάση τις προσαυξήσεις και τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Οι παραπάνω αναφερόμενοι φορείς δεν επιτρέπεται να συνιστούν το σύνολο των πιστωτών του αιτούντος και οι οφειλές του προς αυτούς υποβάλλονται σε ρύθμιση μαζί με τις οφειλές τους προς τους ιδιώτες πιστωτές.

Επίσης, μπορούν να υπάγονται στις προς ψήφιση ρυθμίσεις: οι περιπτώσεις των προαναφερθεισών οφειλών προς ΟΤΑ που έχουν ξεκινήσει ένα έτος πριν από την κατάθεση της αίτησης, υπό τις οριζόμενες περαιτέρω προϋποθέσεις και οι οφειλές που κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης του οφειλέτη, τελούν σε αναστολή διοικητική, δικαστική ή εκ του νόμου ή έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, που είναι σε ισχύ.

Προστίθενται στις εξαιρούμενες από το πεδίο εφαρμογής των υπό ψήφιση ρυθμίσεων, οι οφειλές που αφορούν στην υποχρέωση διατροφής συζύγου ή ανήλικου τέκνου.

– Επανακαθορίζεται το σύνολο των απαιτούμενων εγγράφων, καθώς και το περιεχόμενο της αίτησης που υποβάλλει ο αιτών για την έναρξη της διαδικασίας ρύθμισης οφειλών του.

– Ορίζεται προθεσμία δύο ημερών από την παραλαβή της αίτησης και των εγγράφων, εντός της οποίας η γραμματεία του ειρηνοδικείου προβαίνει σε τυπικό έλεγχο αυτής, ως ορίζεται στην υπό ψήφιση διάταξη, που συνιστά προϋπόθεση για το παραδεκτό συζήτησής της.

– Καθορίζονται διαδικασίες ανάλογα με την έκβαση του τυπικού ελέγχου κατά τα ανωτέρω.

– Ορίζεται ως υποχρεωτικός ο, εντός 6 μηνών, προσδιορισμός της δικασίμου για τη συζήτηση της αίτησης, που ξεκινά από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της κατάθεσης της.

Επιπλέον, από την ολοκλήρωση της κατάθεσης προσδιορίζονται:

i) η ημέρα επικύρωσης (που σήμερα προσδιορίζεται με την κατάθεση της αίτησης) και

ii) η ημέρα συζήτησης της αιτήσεως, υποχρεωτικώς εντός-2 μηνών στη διάρκεια των οποίων δεν επιτρέπεται η λήψη καταδιωκτικών μέτρων και μέχρι την ημέρα συζήτησης της,

iii) αναστέλλεται, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης, η παραγραφή των απαιτήσεων των πιστωτών που έχουν συμπεριληφθεί στην αίτηση του οφειλέτη και

iv) επέρχεται η λύση της μέχρι τότε ισχύουσας ρύθμισης ή διευκόλυνσης ή τμηματικής καταβολής των οφειλών προς ΟΤΑ που κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης του οφειλέτη τελούν σε αναστολή διοικητική, δικαστική κ.λπ. κατά τα προαναφερθέντα.

– Ορίζεται ανώτατη χρονική ισχύς 6 μηνών για την χορήγηση της προσωρινής διαταγής από τον αρμόδιο ειρηνοδίκη, συνυπολογιζόμενης και της περιόδου αναστολής άσκησης καταδιωκτικών μέτρων, αρχομένης από την ολοκλήρωση της κατάθεσης της αίτησης ή εφόσον η συζήτηση της κύριας αιτήσεως έχει προσδιορισθεί σε βραχύτερο χρόνο, έως την ημέρα συζήτησης της κύριας αιτήσεως του οφειλέτη.

– Ορίζεται διαδικασία ταχείας διευθέτησης μικροοφειλών. Μεταξύ άλλων, τίθενται οι προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτήν και προβλέπεται η χορήγηση προσωρινής απαλλαγής του οφειλέτη για διάστημα 18 μηνών. Με την πάροδο του διαστήματος αυτού, και κατά τα ειδικώς οριζόμενα, ο οφειλέτης απαλλάσσεται από το υπόλοιπο των χρεών του.

– Αναφορικά με την αναστολή καταδιωκτικών μέτρων προβλέπεται ότι οι απαιτήσεις των ιδιωτών πιστωτών που είναι εξασφαλισμένες με ειδικό προνόμιο ή εμπράγματο δικαίωμα συνεχίζουν να εκτοκίζονται μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αιτήσεως με επιτόκιο ενήμερης οφειλής.

– Με κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Οικονομίας – Υποδομών – Ναυτιλίας .- Τουρισμού, και Δικαιοσύνης – Διαφάνειας – Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθορίζονται τα κριτήρια εξαίρεσης της κύριας κατοικίας του οφειλέτη από τη διαδικασία ρευστοποίησης της περιουσίας του.

– Προβλέπεται η ανάπτυξη και τήρηση Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) αιτήσεων και φακέλων των οφειλετών στα ειρηνοδικεία.

– Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καθυστερεί υπαιτίως την καταβολή των δόσεων που ορίζονται από τον ειρηνοδίκη με συνέπεια το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικώς την αξία τριών μηνιαίων δόσεων, ο ειρηνοδίκης ή το κατά περίπτωση αρμόδιο δικαστήριο διατάσσει την ανάκληση της προσωρινής διαταγής με την οποία ορίστηκε η καταβολή των δόσεων, ή την ανάκληση κάθε άλλου προληπτικού ή ανασταλτικού μέτρου. Η αίτηση του πιστωτή για την ανάκληση κατατίθεται το αργότερο εντός τεσσάρων μηνών από τη δημιουργία του λόγου ανάκλησης. Κάθε κλήτευση πραγματοποιείται προ δέκα ημερών.

– Εισάγεται το κριτήριο των «εύλογων δαπανών διαβίωσης» που αντιμετωπίζονται με αντικειμενικά κριτήρια (προσδιορίζοντας τα περίπου στα 1.100 ευρώ ανά νοικοκυριό).

– Εισάγονται ρυθμίσεις με διαγραφή χρεών για ευπαθείς ομάδες όπως άνεργοι.

– Το ποσό των μηνιαίων δόσεων που διατάσσονται με την προσωρινή διαταγή καταβάλλεται συμμέτρως προς τους πιστωτές ο καθορισμός του ποσού των τελευταίων ενήμερων μηνιαίων καταβολών πρέπει να εξασφαλίζει τη δυνατότητα κάλυψης ευλόγων δαπανών διαβίωσης του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, όπως αυτές εκάστοτε προσδιορίζονται με απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, και στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες κοινωνικής ασφάλισης που βαρύνουν τον οφειλέτη, ωστόσο, το ανωτέρω ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 10% των μηνιαίων δόσεων που ο αιτών όφειλε να καταβάλει σε όλους τους δανειστές μέχρι την κατάθεση της αίτησης. Κάθε ποσό που υπολείπεται μετά την αφαίρεση του ποσού που καλύπτει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης του αιτούντος και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, διανέμεται συμμέτρως στους πιστωτές. Σε κάθε περίπτωση, το ελάχιστο συνολικό ποσό καταβολής στους δανειστές δεν μπορεί να υπολείπεται των 40 ευρώ μηνιαίως ενώ δεν αποκλείεται για συγκεκριμένες περιπτώσεις και ο ορισμός μηδενικών δόσεων.

– Επιχειρείται να επιτευχθεί συντομότερη δικάσιμος, ύστερα από αίτηση των διαδίκων, των υποθέσεων που έχουν ήδη προσδιοριστεί σε κάποια ειρηνοδικεία για μετά την 31/12/2020. Αλλά η επίτευξη της επίσπευσης της εκδίκασης των σχετικών υποθέσεων θα αφορά το χρονικό διάστημα μετά την 1/1/2016, ούτως ώστε να έχει ολοκληρωθεί ο διορισμός των νέων ειρηνοδικών και τη δημιουργία των νέων εξειδικευμένων τμημάτων.

– Θα συσταθούν στα ειρηνοδικεία, ειδικά τμήματα, που θα εκδικάζουν μόνο τέτοιες υποθέσεις και στα ειρηνοδικεία που υπάρχουν ήδη τέτοια τμήματα θα αυξηθεί η στελέχωσή τους με περισσότερους ειρηνοδίκες ανάλογα με την αύξηση των υποθέσεων αυτού του τύπου που δέχονται οι συγκεκριμένες αρχές. Για το σκοπό θα διοριστούν μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού πρόσληψης, που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, 54 ειρηνοδίκες.

– Συστήνεται Ειδική Γραμματεία με έργο της την υποστήριξη του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο επανενεργοποιείται, με σκοπό το συντονισμό των συναρμοδίων φορέων στην εκπόνηση και υλοποίηση πολιτικής ενημέρωσης και δωρεάν συμβουλευτικής υποστήριξης των δανειοληπτών και σε αυτό το πλαίσιο προβλέπεται και η συγκρότηση Κέντρων Ενημέρωσης Δανειοληπτών, που θα αποτελούν περιφερειακές υπηρεσίες της Ειδικής Γραμματείας.

Ο ΠΡΙΝ

Όπως είναι γνωστό,  από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90, τα πιστωτικά ιδρύματα προκειμένου να παρουσιάζουν ευρύ κύκλο εργασιών για ευνόητους λόγους,  ακολούθησαν επιθετικές πρακτικές προώθησης πιστώσεων και έθεσαν ως στόχο τους την πιστωτική επέκταση με σκοπό να μεταστρέψουν την κοινωνική αντίληψη για το δανεισμό, ώστε να αρχίσει να μετατρέπεται από ένα αναγκαίο κακό που πρέπει πάση θυσία να αποφευχθεί στην πιο φυσιολογική οικονομική δραστηριότητα του κοινωνικού όντος. Και όλα αυτά μάλιστα κατά παράβαση της κοινοτικής προελεύσεως υποχρέωσής τους για υπεύθυνο δανεισμό, ενημέρωση και συμβουλευτική υποστήριξη των δανειοληπτών στους οποίους δημιουργούσαν μάλιστα εύλογα την εντύπωση και την  πεποίθηση ότι εδύναντο να ανταποκριθούν στις χορηγούμενες πιστώσεις. Χαρακτηριστικό φαινόμενο της συμπεριφοράς τους αυτής ήταν η δελεαστική αποστολή πιστωτικών καρτών μέσω ταχυδρομείου αλλά και οι τηλεφωνικές προσκλήσεις για χορήγηση προεγκεκριμένων καταναλωτικών δανείων. Ενεκα λοιπόν αυτής της πολιτικής των τραπεζών, της οποίας τα δυσμενή αποτελέσματα φαίνονται σήμερα με την πρωτοφανή οικονομική κρίση που συνταράζει τα χαμηλά και μεσαία στρώματα της χώρας μας και της εξ αυτής εισοδηματικής στενότητας λόγω της βαθιάς ύφεσης και της υψηλής ανεργίας οδηγήθηκαν πολλά ελληνικά νοικοκυριά στην υπερχρέωση, τα οποία αδυνατώντας στη συνέχεια να αποπληρώσουν τα χρέη τους υπέστησαν και υφίστανται τις αλυσιδωτά επερχόμενες καταστροφικές συνέπειές της, με σημαντικότερη τον κινδυνο να χάσουν ακόμη και την κύρια κατοικία τους.

Προκειμένου δε, σύμφωνα και με την αιτιολογική έκθεση του ν. 3869, να αντιμετωπιστεί το πραγματικό, ιδιαίτερα μεγάλο και οξυμμένο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας κατά τρόπο ουσιαστικό , σύγχρονο, θεσμικό και εναρμονισμένο με τις επιταγές ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους δικαίου, η Πολιτεία προέβη στη θέσπιση του  ν.3869/2010, ή όπως αλλιώς είναι γνωστός  ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗ.

Ίσως εν μέσω των ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΣΤΙΚΩΝ ΑΥΤΩΝ ΝΟΜΩΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΠΑΡΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΕΣΤΗ ΑΝΑΚΟΥΦΙΖΕΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ ΠΟΛΛΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΟΠΟΥ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΧΡΕΩΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΒΡΑΧΝΑ ΚΑΙ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ.

Ο ΝΟΜΟΣ 3869/2010 ΕΡΧΕΤΑΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΔΙΑΣΩΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ ΤΙΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΤΟΥΣ.

Έτσι στο πλαίσιο εφαρμογής αυτών των ειδικών διατάξεων,  χιλιάδες συμπολίτες μας οι οποίοι βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία αποπληρωμής των οφειλών τους έχουν προσφύγει στα ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΑ της Χώρας και έχουν ήδη εκδοθεί αποφάσεις δικαστηρίων βάση των οποίων οι δανειολήπτες ρυθμίζουν, τα χρέη τους με τρόπο που να μπορούν να αντεπεξέλθουν, διατηρώντας παράλληλα ΚΑΙ  αξιοπρεπή διαβίωση.

ΠΟΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΝΟΜΟ

Στο Ν. 3869/2010 ΥΠΑΓΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ φυσικά πρόσωπα. Ειδικότερα υπάγονται οι απασχολούμενοι σε σχέση εξαρτημένης εργασίας π.χ ιδιωτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι, συνταξιούχοι, εισοδηματίες, νοικοκυρές, άνεργοιΕξαιρούνται,δηλαδή, όλα τα νομικά πρόσωπα όπως σωματεία, προσωπικές εταιρίες (Ομόρρυθμη και Ετερόρρυθμη Εταιρία), κεφαλαιουχικές εταιρίες (Ανώνυμη Εταιρία και Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης), ιδρύματα, αστικοί, αγροτικοί, οικοδομικοί συνεταιρισμοί, αστικές εταιρίες με νομική προσωπικότητα. Ωστόσο, η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου σε ένα νομικό πρόσωπο με την ιδιότητα του μέλους ή εταίρου ή διοικούντος δεν του αφαιρεί εξ αυτού και μόνο του γεγονότος τη δυνατότητα υπαγωγής στο νόμο 3869/2010, εφόσον πληροί τις λοιπές απαιτούμενες προϋποθέσεις. Στο νόμο 3869/2010 μπορούν να υπαχθούν, επίσης, ανήλικοι εκπροσωπούμενοι από τους γονείς τους και ανίκανα πρόσωπα εκπροσωπούμενοι από τον δικαστικό τους συμπαραστάτη. Στην έννοια του φυσικού προσώπου εμπίπτει κάθε πρόσωπο, είτε έχει την ελληνική είτε έχει άλλη ιθαγένεια. Δηλαδή, οποιοσδήποτε αλλοδαπός που φέρει χρέη μπορεί να υπαχθεί στο νόμο 3869/2010 εφόσον διαμένει στην Ελλάδα. Τέλος, στο νόμο μπορούν να υπαχθούν ο κληρονόμος του οφειλέτη, ο εγγυητής και ο συνοφειλέτης.

Στις ρυθμίσεις του νόμου 3869/2010 δεν υπάγονται όσοι έχουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή όσοι είναι έμποροι, ανεξαρτήτως του αν τα χρέη τους είναι αστικά ή εμπορικά. Έμποροι είναι όσοι ασκούν εμπορικές πράξεις κατά σύνηθες επάγγελμα με σκοπό το βιοπορισμό

Δεν χαρακτηρίζονται ΕΜΠΟΡΟΙ και υπάγονται στο Νόμο, σύμφωνα με τη νομολογία αλλά και με πρόσφατη απάντηση του Υφ/γου Ανάπτυξης κ. ΣΚΟΡΔΑ σε ερώτηση Βουλευτή, οι επαγγελματίες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα,  ή κατά κύριο λόγο προσφέρουν την προσωπική τους εργασία. Ενδεικτικά αναφέρουμε : ο οδηγός ταξί, αυτός που ασχολείται με γεωργικές εργασίες, την κτηνοτροφία, τη δασοκομία, την αλιεία, οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κ.λπ.), ο καλλιτέχνης, ο ζωγράφος, αυτός που διατηρεί ιδιωτικό εκπαιδευτήριο (π.χ. ξένων γλωσσών). Ο μικροέμπορος, δηλαδή αυτός που ασκεί εμπορικές πράξεις και αποκομίζει κέρδος, το οποίο αποτελεί περισσότερο αμοιβή του σωματικού του κόπου και μόχθου και όχι αποτέλεσμα κερδοσκοπικών συνδυασμών. Ενδεικτικά, μικροέμποροι είναι ο ψιλικατζής, ο ηλεκτρολόγος, ο υδραυλικός, ο πωλητής σε λαϊκές αγορές, ο υπαίθριος πωλητής, ο λαχειοπώλης, ο τσαγκάρης, ο πλασιέ, ο μικροεπιπλοποιός, η κομμώτρια κλπ Επιπλέον, δεν είναι έμπορος αυτός που διαθέτει ατομική επιχείρηση υπηρεσιών καθαριότητας και ατομική επιχείρηση μεταποίησης ρούχων, ο εισοδηματίας,

Προσθέτως υπάγονται και όσοι ήταν έμποροι στο παρελθόν, έπαψαν όμως την εμπορία ή την οικονομική τους δραστηριότητα χωρίς κατά την παύση αυτή να έχουν παύσει τις πληρωμές τους. Δηλαδή, ένας οφειλέτης, πρώην έμπορος, υπάγεται στο νόμο 3869/2010, ακόμη κι αν μετά την παύση της εμπορικής του ιδιότητας εξακολουθεί να οφείλει εμπορικά χρέη, που είχαν γεννηθεί όσο είχε την εμπορική ιδιότητα με βασική προϋπόθεση ότι μέχρι την παύση της εμπορικής δραστηριότητας και μέχρι την απώλεια της εμπορικής του ιδιότητας για κάποιο χρονικό διάστημα μετά, δεν είχε τεθεί σε παύση πληρωμών και εξυπηρετούσε τα χρέη του.

Με το νόμο 4161/2013 επήλθαν αλλαγές κι έγιναν τροποποιήσεις  στο νόμο 3869/2010  το γνωστό σε όλους πλέον ως νόμο…Κατσέλη.

Ποιες είναι αυτές οιαλλαγές και πως μπορεί να επηρεάσουν την τύχη των δανειοληπτών που θέλουν να προσφύγουν στο Ειρηνοδικείο  θα προσπαθήσουμε με απλά λόγια και περιληπτικά να προσδιορίσουμε παρακάτω:

1. Σε πρώτη φάση καταργείται το στάδιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού όπως τον γνωρίζαμε ως σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι  μπορεί ο οφειλέτης να κάνει κατευθείαν την αίτησή του στο Ειρηνοδικείο χωρίς να χάνει πολύτιμο χρόνο. Εν τούτοις σε προαιρετική βάση εισέρχεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης. Τι είναι η διαμεσολάβηση; Αποτελεί έναν εναλλακτικό τρόπο επίλυσης διαφορών χωρίς την προσφυγή στην δικαιοσύνη. Δηλαδή τα μέρη με τη βοήθεια του διαμεσολαβητή, ενός προσώπου με ειδικές γνώσεις και ειδικά διαπιστευμένου βρίσκουν τρόπο επίλυσης της διαφοράς τους χωρίς να καταλήξουν στις δικαστικέςαίθουσες.
2. Αίτηση στο Ειρηνοδικείο:Η αίτηση  στο Ειρηνοδικείο πρέπει να κοινοποιηθεί στις Τράπεζες μέσα σε 15 ημέρες.Οι Τράπεζες μέσα σε ένα μήνα πρέπει να δώσουν την απάντησή τους στην πρόταση του οφειλέτη. Η αίτηση περιλαμβάνει κατάσταση περιουσίας και εισοδημάτων οφειλέτη και συζύγου, κατάσταση δαπανών ατομικές και οικογενειακές, κατάσταση απαιτήσεων πιστωτών, σχέδιο διευθέτησης οφειλών κλπ.

3.Προδικαστικός Συμβιβασμός: Μέσα σε διάστημα 2 μηνών πρέπει να γίνει προσπάθεια προδικαστικού συμβιβασμού μεταξύ των μερών και επιτυγχάνεται όταν υπάρξει συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% + 1 των απαιτήσεων και όχι η πλήρης ομοφωνία. Ο συμβιβασμός επικυρώνεται ενώπιον του ειρηνοδίκηΑν αποτύχει αυτός ο συμβιβασμός τότε ο Ειρηνοδίκης θα αποφασίσει σχετικά με την έκδοση προσωρινής διαταγής έτσι ώστε να προστατεύεται η περιουσία του οφειλέτη, μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση στο Ειρηνοδικείο. Το σημαντικό στο σημείο αυτό είναι ότι πλέον υποχρεωτικά ο οφειλέτης θα καταβάλλει δόση έως να εκδικαστεί η υπόθεσή του. Η δόση αυτή δεν μπορεί να είναι μικρότερη του 10%  των δόσεων που έπρεπε να καταβάλλει προς όλους το πιστωτές του, ενώ ελάχιστο ποσό ορίζονται τα 40  ευρώ συνολικά προς όλους τους πιστωτές. Εν τούτοις  σε περιπτώσεις ανάγκης όπως ανεργίας, σοβαρών προβλημάτων υγείας  τότε το δικαστήριο μπορεί να τον απαλλάξει πλήρως από την αποπληρωμή χωρίς καμία καταβολή. Το ίδιο ισχύει για τους εγγυητές.

3. Δικαστική ρύθμιση οφειλών: Μετά την αποτυχία του ανωτέρω συμβιβασμού το δικαστήριο σε περίπου ένα χρόνο από την κατάθεση της αίτησης ρυθμίζει ευνοϊκά την αποπληρωμή των χρεών του οφειλέτη που αποδεικνύει ότι δεν επαρκούν τα εισοδήματά του για την πλήρη κάλυψή τους. Η ρύθμιση των δανείων πλέον γίνεται για διάστημα 3 έως 5 ετών. Η ρύθμιση γα τη διάσωση της κύριας οικίας μπορεί να γίνει για διάστημα έως και 35 έτη, σε ποσό που μπορεί να αγγίξει το 80% και όχι το 85% της αντικειμενικής αξίας της κύριας οικίας.
4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ.Το σοβαρότερο όλων είναι ότι αυτή η  υποχρέωση καταβολής δόσης καταλαμβάνει και ισχύει και για όσους έχουν ήδη καταθέσει τις αιτήσεις τους και περιμένουν να εκδικαστούν με τη διαφορά ότι στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης επιλέγει ελευθέρως το ποσό καταβολής

Ο νόμος περιγράφει μια περίπλοκη διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση οι οφειλέτες που θα καταβάλουν τις μηνιαίες δόσεις που θα ορίσει το δικαστήριο απαλλάσσονται πλήρως από το υπόλοιπο των χρεών τους και διαγράφονται από τον Τειρεσία σαν να μην χρωστούσαν ποτέ τίποτα.Το ίδιο ισχύει αντίστοιχα και για τους εγγυητές.

Οι πλέον ευνοημένοι είναι οι οφειλέτες εκείνοι, που δεν διαθέτουν στο όνομά τους ακίνητη περιουσία, πλην της πρώτης κατοικίας, και που διαθέτουν χαμηλό οικογενειακό εισόδημα ή αυτοί που οφείλουν πολύ περισσότερα από όσα η ακίνητη περιουσία τους αξίζει.

Ειδική μέριμνα και προστασία υπάρχει φυσικά για τις ευπαθείς ομάδες, τους ανέργους και απόρους για τους οποίους η πρόνοια του νομοθέτη ορίζει ακόμα και μηδενική καταβολή και πλήρη απαλλαγή από τα χρέη.

Μεγάλη, όμως, προσοχή πρέπει να επιδείξουν οι δανειολήπτες γιατί ο νόμος δεν επιφέρει γενική αναστολή των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης (κατάσχεση, πλειστηριασμό λοιπών περιουσιακών στοιχείων, πλην της πρώτης κατοικίας) κατά του οφειλέτη. Στην περίπτωση που  υπάρχουν και άλλα περιουσιακά στοιχεία κατά των οποίων απειλείται πλειστηριασμός ο οφειλέτης, που έχει ήδη απευθυνθεί στο Ειρηνοδικείο με τη διαδικασία αυτού του νόμου, μπορεί να ζητήσειδικαστικάτην αναστολή του  και έχει μεγάλες πιθανότητες να την πετύχει μέχρι να εκδοθεί απόφαση του Ειρηνοδικείου για τη ρύθμιση των οφειλών του. Στη συνέχεια, για τα περιουσιακά του στοιχεία υπάρχει ειδική διαδικασία εκτίμησης και πρόβλεψης  κατά περίπτωση.

Ο δανειολήπτης που θα αποδείξει ότι ήταν ειλικρινή όσα δήλωσε για την περιουσιακή κατάσταση αυτού και του συζύγου, θα ακολουθήσει σωστά τα βήματα της διαδικασίας και θα είναι συνεπής στην αποπληρωμή των δόσεων (άτοκες για 3-5 έτη ή πλέον εάν υπάρχει κατοικία που επιθυμεί να διασώσει) θα απαλλαγεί από όλα τα υπόλοιπα χρέη του   έναντι όλων των πιστωτών και θα είναι “λευκός” στον Τειρεσία.

Ο οφειλέτης μόνο μία φορά μπορεί να κάνει χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων αυτού του νόμου και για χρέη που ανέλαβε τουλάχιστον ένα έτος πριν την αίτηση.

Εν κατακλείδι, πρόκειται για έναν ευνοϊκό νόμο, που αντιμετωπίζει σε ικανοποιητικό βαθμό το μεγάλο και χρόνιο πρόβλημα της υπερχρέωσης των νοικοκυριών. Δεν λείπουν, ωστόσο, και ορισμένες παγίδες, για τις οποίες πρέπει να επιδειχθεί μεγάλη προσοχή, ώστε ο δανειολήπτης να επιτύχει την καλύτερη δυνατή ρύθμιση των οφειλών του.

–

–