«Η Έρευνα στο στόχαστρο» από τη Σύνοδο Προέδρων Ερευνητικών Κέντρων(ΣΠΕΚ)

Σε συνέχεια των δημοσιευμάτων της περασμένης εβδομάδας που αφορούν στη λίστα  των 11.000 εργαζομένων που θα απολυθούν το 2014, όπου συμπεριλαμβάνονται και υπάλληλοι των Ερευνητικών Κέντρων της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπ. Παιδείας και Θρησκευμάτων, οι Πρόεδροι των Ερευνητικών Κέντρων  προσυπογράφουν την ακόλουθη επιστολή.

scientist-in-lab

Για άλλη μια φορά η ερευνητική κοινότητα εν μέσω αξιολόγησης, αιφνιδιάζεται από τα δημοσιεύματα του τύπου στα οποία εμφανίζεται ότι οι ερευνητικοί φορείς του Υπουργείου Παιδείας συμμετέχουν στο δεύτερο κύμα κινητικότητας-διαθεσιμότητας. Η δημοσίευση τέτοιων στοιχείων, χωρίς να αναφέρονται σαφώς οι πηγές προέλευσης, χωρίς σχόλια από τα αρμόδια υπουργεία και με λανθασμένα δεδομένα, όπως οι αριθμοί απασχολούμενου προσωπικού και το ότι το ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμιγκ» παρουσιάζεται να υπάγεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά.

Τα Ερευνητικά Κέντρα, αποτελούν έναν από τους πλέον αξιόπιστους και παραγωγικούς τομείς του Δημοσίου, λαμβάνοντας υπόψη ότι αξιολογούνται ανελλιπώς από ανεξάρτητες διεθνούς κύρους επιτροπές από το 1995, ενώ παράλληλα  δίνουν τη δική τους μοναχική μάχη για να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις της κρίσης και να διατηρήσουν τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα στο διεθνή ερευνητικό στίβο.

Οι έλληνες ερευνητές –συνεπικουρούμενοι από το τεχνικό και διοικητικό προσωπικό των Κέντρων- με συνεχώς μειούμενη κρατική επιχορήγηση -τη μεγαλύτερη ίσως από όσο σε οποιονδήποτε άλλον οργανισμό του Δημοσίου, η οποία συνολικά, από το 2008 έως το 2014, θα προσεγγίσει το συντριπτικό ποσοστό του 54% έχουν επιτύχει να λάβουν, μέσα σε ένα άκρως ανταγωνιστικό ευρωπαϊκό περιβάλλον, τρεις φορές υψηλότερη χρηματοδότηση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Πέντε (5) Ελληνικά Ερευνητικά Κέντρα βρίσκονται μεταξύ των 50 Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Ιδρυμάτων  με την υψηλότερη συμμετοχή στα προγράμματα του έβδομου πλαισίου έρευνας (FP7), μεταξύ των ετών 2007-2012. Έχουν δημιουργήσει περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας, που δεν επιβαρύνουν τον τακτικό προϋπολογισμό του κράτους, αναχαιτίζοντας το φαινόμενο του “braindrain”. Tα Ερευνητικά Κέντρα για κάθε 1 ευρώ που παίρνουν από τον κρατικό προϋπολογισμό φέρνουν ανάλογα με την θεματική ενότητα από 3-7 ευρώ, από τα οποία πλέον καλύπτουν αμιγώς τις ανελαστικές τους δαπάνες, ενώ παράλληλα επιτελούν κοινωνικό έργο συμβάλλοντας μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων, μέσα από την επίλυση προβλημάτων και την καθιέρωση καινοτόμων μεθόδων λειτουργίας.

Στην Ευρώπη είναι πλέον σαφές ότι η επιχορήγηση της έρευνας δεν αποτελεί δαπάνη αλλά αντίθετα αποτελεί επένδυση για το μέλλον. Αυτό αποδεικνύουν και οι δείκτες, τους οποίους όλοι πλέον οφείλουμε να διαβάζουμε και να αναλύουμε και στους οποίους αναδεικνύεται ότι η πρωτοπορία του βορρά ανάμεσα σε άλλα οφείλεται και στη μεγάλη επένδυση στην έρευνα, που φτάνει στο 4% του ΑΕΠ όταν στην Ελλάδα είναι μόλις στο 0,67.

Είναι ενδεικτικό ότι στις 27 Σεπτεμβρίου 2013, όταν τα Ερευνητικά Κέντρα της ΓΓΕΤ οργάνωσαν τη «Βραδιά του Ερευνητή» για το ευρύ κοινό, συγκεντρώθηκαν στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» 9.000 άτομα όλων των ηλικιών και των κοινωνικών στρωμάτων. Το εντυπωσιακότερο όλων ήταν η αθρόα προσέλευση των μικρών παιδιών που ήθελαν να δουν να πειραματιστούν και να μάθουν! Αυτοί είναι οι μικροί μελλοντικοί ερευνητές, αυτούς στηρίζουμε μέσα από την προσπάθεια διατήρησης της δημόσιας μεταπτυχιακής εκπαίδευσης στα Ερευνητικά Κέντρα, αυτούς προσπαθούμε να κρατήσουμε αφού τους εξειδικεύσουμε και μετεκπαιδεύσουμε στα δίκτυα συνεργασίας των Πανεπιστημίων του εξωτερικού, αυτό είναι τελικά το ανθρώπινο κεφάλαιο που θέλουμε να επιστρέψει στη χώρα μας.

Τα Ερευνητικά Κέντρα προετοιμάζονται αυτές τις μέρες για μια νέα αξιολόγηση, υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στη μέση αυτής της διαδικασίας, τέτοιου είδους δημοσιεύματα δυναμιτίζουν κάθε προσπάθεια ορθολογικής αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κρίσης και βλάπτουν σοβαρά το ηθικό των εργαζομένων στα Κέντρα μας.