Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας βρίσκεται … υπό κατασκευή

Γράφει η Λένα Μαρκή

Το κεφάλαιο της υγείας και ιδιαίτερα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (Π.Φ.Υ.) είναι μεγάλο και απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα. Κανείς ωστόσο δεν έχει καταφέρει να βρει τη χρυσή τομή ώστε να εφαρμοστούν επακριβώς οι όροι των συνθηκών, που έχουν υπογραφεί κατά καιρούς, για ίση υγειονομική περίθαλψη για όλους τους πολίτες και ύπαρξη ενός κράτους πρόνοιας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα «βουλιάξει» οικονομικά το όποιο κράτος.

Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας μας που δημιουργήθηκε το 1983 μπορεί να είχε τους καλύτερους και ευγενικότερους σκοπούς, παρόλα αυτά κατά γενική ομολογία, απέτυχε να τους υλοποιήσει. Εξ ου και οι διάφορες μεταρρυθμίσεις που ακολούθησαν. Την αδυναμία του αυτή καλούνται να την καλύψουν οι δήμοι, χωρίς όμως να είναι υποχρεωμένοι να το υποκαταστήσουν και χωρίς να τους παρέχονται τα οικονομικά εφόδια.

Στο δήμο Αγίας Παρασκευής λειτουργεί ένα Κέντρο Υγείας (Κ.Υ.) (πρώην ΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ, ΠΕΔΥ, κλπ) και υπάρχουν και τα Δημοτικά Ιατρεία.

Τα Δημοτικά Ιατρεία λοιπόν έγιναν επίκεντρο συζητήσεων το τελευταίο χρονικό διάστημα, ξεκινώντας από μια τηλεσυζήτηση που οργάνωσε ο Σύλλογος Κατοίκων Τσακού, για να φτάσουν στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου στις 24/2/2021 (Συζήτηση για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας (Π.Φ.Υ.), στον δήμο μας – Δημοτικά Ιατρεία (εισήγηση: Δήμαρχος – κ. Β. Ζορμπάς).

Ορισμένοι λοιπόν με ένα όψιμο ενδιαφέρον αποφάσισαν πως τώρα τα Δημοτικά Ιατρεία υποβαθμίζονται και πως η δημοτική Αρχή επιθυμεί την διακοπή λειτουργίας τους. Προφανώς, είτε θεωρούσαν ότι τα προηγούμενα χρόνια άκμαζαν και εκτελούσαν άρτια τη λειτουργία τους, είτε προσπαθούν ξαφνικά να ανακαλύψουν «κρυμμένους σκελετούς»!

Και κάπως έτσι ξεκίνησε η συζήτηση για την Π.Φ.Υ. στην πόλη μας.

Ακούσαμε λοιπόν στο δημοτικό συμβούλιο

Για ένα Κ.Υ. υποστελεχομένο όσον αφορά γιατρούς (ειδικότητες) και νοσηλευτικό προσωπικό.

Για ένα Κ.Υ. που εξυπηρετεί περισσότερους πολίτες από όσους αντέχει, αφού πέραν των 90-100.000 κατοίκων δέχεται και πολίτες από τους όμορους δήμους. Με αποτέλεσμα να καλύπτει τις ανάγκες περίπου 250.000 ανθρώπων, όπως ανέφερε ο κ. Ζορμπάς.

Για ένα Κ.Υ. που μετατράπηκε σε εμβολιαστικό κέντρο λόγω Covid-19, στέλνοντας τα τακτικά ραντεβού μερικούς μήνες πίσω.

Από την άλλη τα Δημοτικά Ιατρεία με μειωμένη πλέον προσέλευση ασθενών πάσχουν από έλλειψη γιατρών, κοστίζουν πολύ ακριβά στο Δήμο και ουσιαστικά κατέληξαν να χρησιμοποιούνται κυρίως για συνταγογραφήσεις.

Όμως ποιος είναι ουσιαστικά ο ρόλος των Δημοτικών Ιατρείων;

Η εξυπηρέτηση μεγαλύτερων σε ηλικία πολιτών, ώστε να μην ταλαιπωρούνται σε πολύωρες αναμονές; Ίσως

Η (ηλεκτρονική) συνταγογράφηση, που έτσι κι αλλιώς δεν μπορεί να γίνει, όπως ενημέρωσε ο Δήμαρχος, γιατί ο ΕΟΠΥΥ δεν παραχωρεί κωδικό, και που ενέχει τον κίνδυνο δημιουργίας πελατειακών σχέσεων μεταξύ γιατρών και ασθενών;

Η ενημέρωση των πολιτών για τους τρόπους προφύλαξης από τις διάφορες ασθένειες; Φυσικά

Μπορούν να λειτουργήσουν με εθελοντές δημότες γιατρούς; Ίσως, αν και εδώ δημιουργούνται πολύ σοβαρές ενστάσεις όσον αφορά τα κίνητρα των γιατρών (πέραν της καλής θέλησης για την άσκηση του επαγγέλματος και τη βοήθεια στο συνάνθρωπο, θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για αναζήτηση πελατών ή και αναζήτηση ψηφοφόρων, μιας και εθελοντές γιατροί που πέρασαν από τα Δημοτικά Ιατρεία κατά καιρούς τυγχάνει στη συνέχεια να βρίσκονται σε θέσεις δημάρχου ή δημοτικού συμβούλου).

Μπορούν να λειτουργήσουν στον ήδη υπάρχοντα χώρο στον Τσακό; Προφανώς δεν είναι και ο πιο κατάλληλος. Όπως όμως είπε ο κ. Ζορμπάς υπάρχει η σκέψη εξεύρεσης χώρου για την κατασκευή καινούργιου και πιο λειτουργικού κτηρίου για τη στέγασή τους.

Η συζήτηση

Αν και ακούστηκαν διάφορες ενδιαφέρουσες προτάσεις τόσο από τη συμπολίτευση, όσο και από την αντιπολίτευση, έχω την εντύπωση ότι χάθηκαν μέσα στις γνωστές αντεγκλήσεις. Χάθηκαν μέσα στο θαυμασμό για τις κτιριακές υποδομές του γείτονα δήμου, που «πρέπει να πάρουμε ως παράδειγμα» … Αντεγκλήσεις και θαυμασμοί που μπορείτε να παρακολουθήσετε αναλυτικά στο βίντεο του Δ.Σ. ΕΔΩ.

Σαφής ήταν η τοποθέτηση του Δημάρχου Βασίλη Ζορμπά στο ότι απαιτείται διεκδίκηση για τη βελτιστοποίηση των συνθηκών στο Κ.Υ. και στελέχωσή του με ειδικότητες ιατρών. Ήταν απόλυτος δε, ότι ο δήμος δεν έλαβε καθόλου κονδύλια από την κυβέρνηση για τη στήριξη του τομέα υγείας.

Πέραν της αναδρομής που έγινε στο δημοτικό συμβούλιο όσον αφορά τα Δημοτικά Ιατρεία, ακούστηκαν συνολικά έξι (6) προτάσεις με τις οποίες συμφωνεί το σώμα του Δ.Σ., και οι οποίες σύμφωνα με τον κ. Ζορμπά θα αποσταλούν προς τους αρμόδιους υπουργούς, την Υ.Π.Ε. και τα ΜΜΕ.  

Το ιδανικό

Το ιδανικό θα ήταν να υπάρχει ένα σύστημα υγείας ολοκληρωμένο και λειτουργικό. Το Κέντρο Υγείας να είναι πλήρως εξοπλισμένο και στελεχωμένο. Αλλά κυρίως να εφαρμοστεί επακριβώς ο θεσμός του «οικογενειακού γιατρού» που θα μπορεί να έχει τον πλήρη ιατρικό φάκελο του ασθενούς και να τον κατευθύνει κάθε φορά σωστά. Είναι άσκοπο να πραγματοποιούνται στα όποια Δημοτικά Ιατρεία π.χ. αιματολογικές εξετάσεις , ακτινογραφίες, κλπ, αποσπασματικά και ξέχωρα από το υπόλοιπο ιστορικό του ασθενούς. Υπάρχει η πιθανότητα αυτές να μην είναι επαρκείς και να μην έχουν νόημα. Εξάλλου δεν έχει νόημα ο πολίτης να παρακολουθείται κάθε φορά και από διαφορετικό γιατρό (της ίδιας ειδικότητας μεν, αλλά μπορεί να είναι άλλης νοοτροπίας).

Εντέλει η προσφορά φροντίδας υγείας πρέπει να είναι οργανωμένη, ολοκληρωμένη και να διευθύνεται από ένα ικανό σύστημα υγείας. Αποτελεί υποχρέωση του κράτους προς τους πολίτες του.  Οι δήμοι μπορούν να τελούν ρόλο βοηθητικό και ενημερωτικό, χωρίς να γίνεται προσπάθεια υποκατάστασης αυτού (του Ε.Σ.Υ.) και επωμισμού των ευθυνών που αναλογούν σε αυτό.